ADAC: kompleksowe podejście, wysoka efektywność
Wymagania stawiane systemom automatyki w nowoczesnych budynkach są bardzo wysokie. Idealną sytuacją jest, gdy automatyzacja obejmuje wszystkie instalacje budynkowe. Tego rodzaju integralne rozwiązanie zapewnia komfortową obsługę, dużą elastyczność w wykorzystaniu przestrzeni oraz wysoką efektywność energetyczną. Z tą myślą firma ADAC, monitorująca transport drogowy w Niemczech, zdecydowała się przy automatyzacji budynków swojej nowej centrali w Monachium na zastosowanie systemów bazujących na komponentach WAGO.
Liczący przeszło 19 milionów członków klub jest największym automobilklubem w Europie i drugim co do wielkości na świecie. ADAC zatrudnia obecnie około 6800 pracowników, z których ponad jedna trzecia pracuje w nowej centrali w Monachium. W skład obiektu wchodzi pięciokondygnacyjny biurowiec w kształcie zamkniętego pierścienia oraz 23-piętrowy wieżowiec, który dzięki 93-metrowej wysokości jest rozpoznawalny z daleka. Charakterystyczna bryła oraz fasada nawiązująca do typowej dla ADAC żółtej kolorystyki, bez wątpienia przykuwa uwagę.
Elastyczność i energooszczędność
Firma ADAC szczególną wagę przywiązała do energooszczędności budynku. Dlatego zintegrowano tu różne rozwiązania, mające na celu jak najniższe zużycie energii. Przewidziano na przykład podwójną fasadę ze szkła, w której między wewnętrzną a zewnętrzną warstwą umieszczone jest zacienienie. Takie rozwiązanie wspomaga instalacje budynkowe, takie jak oświetlenie, ogrzewanie, klimatyzacja i wentylacja.
Kolejnym, ważnym aspektem przyczyniającym się do oszczędzania energii jest zastosowanie energii geotermalnej, która pokrywa nawet 25% zapotrzebowania grzewczego w ADAC. W miesiącach letnich instalacja pomaga chłodzić pomieszczenia. Termiczne właściwości betonowego szkieletu budynku można idealnie łączyć z instalacją geotermalną.
Nowoczesna automatyka
Energooszczędna eksploatacja instalacji budynkowych wymaga oprócz odpowiednich agregatów, urządzeń i instalacji (np. zacienienia, oświetlenia, ogrzewania, klimatyzacji i wentylacji) również nowoczesnych rozwiązań sterowania i techniki instalacyjnej. W siedzibie ADAC postawiono na automatykę budynkową opartą na komponentach WAGO.
Przedstawicielom ADAC odpowiedzialnym za automatykę budynku zależało przede wszystkim na tym, aby system był otwarty. Wykorzystano zatem węzły złożone za sterowników i modułów WAGO-I/O-SYSTEM, które wraz z zasilaczem umieszczono w obudowach systemowych i podłączono do instalacji za pomocą wielowtyków WINSTA®.
Każda taka rozdzielnica flexROOM® steruje instalacją grzewczą, klimatyzacją, wentylacją, zacienieniem i oświetleniem dla ośmiu osi budynku biurowego. W celu optymalnego dopasowania automatyzacji do warunków zewnętrznych, dodatkowy sterownik jest połączony ze stacją pogodową, zainstalowaną na dachu budynku. W ten sposób aktualne dane o temperaturze zewnętrznej i promieniowaniu słonecznym są przekazywane do wszystkich rozdzielnic systemowych i podłączonych instalacji pierwotnych. Ze względu na nietypową formę budynku system sterowania zacienieniem w zależności od pozycji słońca i natężenia promieniowania słonecznego jest podzielony łącznie na osiem obszarów. Dzięki temu rozdzielnice systemowe pozwalają uniknąć nadmiernego nagrzewania się pomieszczeń w lecie. W zimie zaś, przy ładnej pogodzie, słońce wspiera system grzewczy.
Również w systemach oświetlenia ADAC stawia na energooszczędność. W strefach wspólnych są zainstalowane oprawy typu downlight, które dopasowują się do warunków otoczenia. Dużą rolę odgrywają bieżące nasłonecznienie i pora dnia. Na każdym stanowisku pracy zamontowano dodatkowo stojące lampy LED, zapewniające optymalne, ergonomiczne oświetlenie. Są one kombinacją pośredniego oświetlenia sufitowego i lampy oświetlającej bezpośrednio stanowisko pracy. Czujnik obecności znajdujący się w lampach stojących powoduje, że oświetlenie stanowiska włącza się tylko w momencie, gdy faktycznie ktoś się tam znajduje. Lampy są sterowane z rozdzielnic elektrycznych i systemowych przez sieć DALI. O godzinie 22.00 system wysyła polecenie wyłączenia wszystkich lamp przy stanowiskach pracy. Jeżeli nawet któryś pracownik zapomni wyłączyć światło, to nie spowoduje to marnotrawstwa energii nocą.
Automatyka w celu elastycznego wykorzystania przestrzeni
Głównymi założeniami projektu była efektywność energetyczna budynku oraz elastyczne wykorzystanie przestrzeni. Zastosowane rozwiązania powinny umożliwiać szybką i łatwą modyfikację pomieszczeń w zależności od potrzeb. Dlatego instalacja elektryczna jest zgodna za standardami i zarazem bardzo elastyczna. Łączniki światła i zacienienia prawie wszędzie bazują na komunikacji radiowej EnOcean. W razie potrzeby można je łatwo umieścić w innym miejscu, bez konieczności przebudowywania instalacji. Komunikacja EnOcean realizowana jest również przez różne interfejsy WAGO-I/O-SYSTEM. Wymogiem ADAC była także duża elastyczność samej instalacji. Dlatego przy oprzewodowaniu rozdzielnic podłogowych, zasilających stanowiska pracy i lampy stojące, zdecydowano się na wykorzystanie systemu wielowtyków WINSTA®. Technologia wtykowa znacznie ułatwia wprowadzenie ewentualnych modyfikacji. Jednocześnie WINSTA® skraca czas instalacji i uruchamiania automatyki budynkowej. Oprócz przewodów zasilających WINSTA® oferuje również przewody do sterowanie oprawami oświetleniowymi poprzez DALI.
Ponad 40 000 zmiennych w instalacji budynkowej
ADAC posiada własną sieć sterowania automatyką budynku, w całości oddzieloną od pozostałej infrastruktury informatycznej. W sieci tej wszystkie systemy automatyki są podłączone po protokole Modbus/TCP między sobą i instalacjami budynkowych. Łącznie zastosowano przeszło 900 sterowników WAGO, realizujących zadania związane z funkcjami pomieszczeń biurowych oraz wykorzystywanych w instalacjach technicznych budynku. Niewątpliwa zaleta WAGO-I/O-SYSTEM polega na tym, że praktycznie dla każdego zadania dostępny jest pasujący moduł I/O. Oprócz DALI i EnOcean w ADAC stosowane są jeszcze interfejsy M-Bus i KNX oraz wejścia i wyjścia dwustanowe oraz analogowe. W ten sposób do systemu podłączono przeszło 40 000 punktów danych.
Tekst: Florian Tremmel, WAGO.DE
Zdjęcia: ADAC, Uwe Miethe/vor-ort-foto.de