Jak uniknąć kar za pobór mocy biernej
Problem niewłaściwej kompensacji mocy biernej dotyczy wielu odbiorców energii elektrycznej. Choć z pozoru zagadnienie to wydaje się być banalne do rozwiązania, w praktyce bywa różnie. Okazuje się bowiem, iż mimo przeprowadzenia szczegółowych pomiarów i zastosowania, jakby się wydawało, poprawnie dobranych urządzeń kompensujących, kary za przekroczenie współczynnika mocy w zakresie umownym nie znikają z comiesięcznego rachunku.
Co jest tego przyczyną?
Powszechnie stosowane regulatory i baterie kondensatorów pozwalają wyeliminować kary za przekroczenia poboru tylko mocy biernej indukcyjnej i to przy nierozbudowanych systemach elektroenergetycznych odbiorców energii. Niestety, coraz częściej zdarza się, że nowoczesne odbiorniki energii elektrycznej, takie jak zasilacze impulsowe komputerów, lampy LED czy falownikowe urządzenia wentylacyjne mają charakter pojemnościowy i dodatkowo wpływają bardzo silnie na odkształcenia przebiegu sinusoidalnego układu zasilania, co ma swoje odzwierciedlenie w nieprawidłowym działaniu układów regulacyjno-kompensujących. W związku z tym zainstalowana bateria kondensatorów, przynajmniej w pewnych okresach funkcjonowania obiektu, będzie odłączona, a do rachunku odbiorcy doliczane będą kary za każdą pobraną kVarh.
Dodatkowo sytuacja komplikuje się, gdy system zasilania jest bardziej rozbudowany i składa się m.in. z kilku podstacji transformatorowych oraz rozległych sieci kablowych średniego napięcia. Wówczas już sama analiza profilu poboru mocy biernej przy użyciu standardowych analizatorów jest niewykonalna, gdyż urządzenia te pracują po stronie niskiego napięcia i nie widzą oddziaływania kabli SN i transformatorów. Poza tym pomiary charakteru obciążenia odbiorcy wykonywane przez większość firm zajmujących się kompensacją mocy biernej trwają najczęściej dosyć krótko np. 1 tydzień, w związku z tym nie uwzględniają wpływu urządzeń pracujących sezonowo (np. klimatyzacji czy nawilżaczy parowych). Oprócz tego pomiary są kosztowne, co przy systemie zasilającym, składającym się z wielu punktów pomiarowych, może znacząco wydłużyć okres zwrotu całej inwestycji.
Jakby tego wszystkiego było mało, zdarzają się ekstremalnie trudne sytuacje, gdy w sieci elektrycznej odbiorcy pracuje dodatkowe źródło energii elektrycznej, np. instalacja fotowoltaiczna. Produkuje ona energię elektryczną tylko w ciągu dnia (i to jeszcze w zależności od warunków pogodowych), co w drastyczny i trudny do przewidzenia sposób wpływa na wartość współczynnika mocy.
Rys. 1 Standardowy sposób kompensowania mocy biernej w sieciach elektroenergetycznych
Rys. 2 System precyzyjnej kompensacji (SPK) mocy biernej z wykorzystaniem regulatora WAGO i aktywnego kompensatora
Dlaczego warto?
Rozwiązaniem powyższych problemów jest zastosowanie systemu precyzyjnej kompensacji mocy biernej (SPK), którego mózgiem jest WAGO-I/O-SYSTEM.
Jego najważniejszą cechą jest automatyczne i dynamiczne dopasowanie parametrów kompensacji do wymaganych wartości, według których klient rozliczany jest przez dostawcę energii elektrycznej.
System Precyzyjnej Kompensacji zbudowany jest z dwóch podstawowych elementów: regulatora oraz zespołu kompensującego. Ich montaż na obiekcie przebiega dwuetapowo. W pierwszej kolejności instalowany jest regulator opracowany w oparciu o sterownik 750-880 oraz moduły pomiarowe z oferty WAGO-I/O-SYSTEM, którego zadaniem jest zebranie wszystkich informacji o profilu zużycia energii odbiorcy. Jeden sterownik WAGO wykonuje wszystkie pomiary niezbędne do określenia charakterystyki obciążenia i ustalenia przyczyny pojawiania się ewentualnych kar za energię elektryczną. Regulator zostaje podłączony w instalacji klienta już na stałe, dając mu jednocześnie możliwość ciągłej kontroli najważniejszych parametrów sieciowych własnej instalacji elektrycznej.
Drugi etap to instalacja urządzenia wykonawczego. Składa się ono z odpowiednio dobranych urządzeń kompensujących, sterowanych przez zainstalowany wcześniej regulator. Kompensator ten może być podłączone do dowolnej rozdzielnicy nN całego systemu zasilania SN (oczywiście pod warunkiem zapewnienia odpowiedniej rezerwy mocy). Urządzenie to jest wyposażone w interfejs komunikacyjny, który pozwala na dynamiczną kompensację prowadzoną przez regulator WAGO w oparciu o pełne dane z układu pomiarowego i charakterystykę obciążenia. Dzięki aplikacji komputerowej wszystkie parametry „widziane” przez zakład energetyczny w układzie rozliczeniowym są również dostępne dla odbiorcy, co w przypadku zmian profilu poboru mocy (np. z powodu zainstalowania nowych urządzeń lub załączenia się urządzeń sezonowych) umożliwia odpowiednie rozbudowanie urządzenia SPK bez wykonywania dodatkowych, kosztownych pomiarów. Jeżeli z analizy charakterystyki obciążenia odbiorcy wyniknie konieczność doinstalowania urządzeń kompensacyjnych w innych stacjach/rozdzielniach nN, regulator WAGO może obsłużyć klika urządzeń wykonawczych jednocześnie, znacząco obniżając koszty instalacyjne.
Archiwizacja danych i możliwość tworzenia okresowych profili obciążenia ułatwia ekonomiczne zarządzanie energią elektryczną obiektu.
Dzięki systemowi SPK nadzorowanie własnej instalacji i unikanie kar za pobór mocy biernej nigdy nie było tak proste! I to nawet w najbardziej rozbudowanych i skomplikowanych układach sieci rozdzielczej.
Przemysław Konieczka, Elko Projekt
Daniel Szewczuk, WAGO PL
ZALETY
- kompatybilność z systemami zarządzania energią zgodnie z normą PN-EN ISO 50001
- najtańsze rozwiązanie przy rozbudowanych systemów elektroenergetycznych
- jeden regulator mocy biernej dla całego systemach elektroenergetycznych
- jedno urządzenie kompensujące dla jednego przyłącza elektroenergetycznego
- gwarancja wyeliminowania kar za ponad umowny pobór mocy biernej nawet w najtrudniejszych przypadkach
- pomiary niezbędne do doboru urządzeń kompensujących w cenie montażu regulatora
- możliwość stałej kontroli i archiwizacji parametrów sieci
- śledzenie parametrów pobieranej energii online
- automatyczne powiadomienie o stanach alarmowych, np. przekroczenie mocy umownej, awaria zasilania itp.
- prostota systemu zapewnia jego niezawodność, skuteczność i szybki czas zwrotu z inwestycji