Zaledwie kilka lat temu miało miejsce otwarcie Dworca Łódź Fabryczna w jego nowej, spektakularnej odsłonie.
Dziennikarze prześcigali się wówczas w peanach i pochwałach głównie dla nowoczesnej formy półkolistego dachu z wpisanymi elementami fasady starego dworca, architektury wnętrza i licznych udogodnień dla pasażerów. Zgodnym chórem powtarzali przy tym, że jest to najnowocześniejszy dworzec w Polsce i jeden z najnowocześniejszych w Europie.
Szkoda, że nikt nie poświęcił więcej uwagi zastosowanym technologiom i rozwiązaniom technicznym, a to przecież dzięki nim zasługuje on na miano jednego z najnowocześniejszych obiektów tego typu. Ponieważ WAGO (i ja sam też) miało również swój wkład w proces powstawania dworca, postanowiłem napisać kilka słów o systemie automatyki budynkowej oraz systemie BMS zainstalowanych w obiekcie przez wrocławską firmę GRUPA KMB oraz firmy zaangażowane w ten projekt, tj. ELSA Projekt, INS-TOM, PRO-STER oraz S3ART Commercial. W tym miejscu chciałem również wyrazić uznanie dla ich pracy i pogratulować terminowego zakończenia tak dużego i skomplikowanego projektu jakim była „Nowa Łódź Fabryczna”.
Jaki dworzec i taki system
To określenie w pełni obrazuje skalę przedsięwzięcia. System BMS wykonany na dworcu przetwarza około 100 000 punktów danych dostarczanych przez sterowniki obiektowe, urządzenia wykonawcze oraz zintegrowane z nim systemy budynkowe (SAP, CCTV, KD).
Co zatem znalazło się w systemie automatyki najnowocześniejszego dworca w Polsce? Wszystko zaczęło się od monitorowania stanu pracy instalacji elektrycznej. W końcu mówimy o obiekcie użyteczności publicznej z rozbudowaną częścią podziemną, zatem bezpieczeństwo przede wszystkim. Do systemu trafiają odczyty zbierane przez sterowniki 750-88x WAGO z czujników temperatury w komorach transformatorów, a także dane zbierane z analizatorów sieci, liczników energii elektrycznej, agregatów prądotwórczych, układów SZR i zabezpieczeń elektrycznych. System sterowania oświetleniem realizowany jest również w oparciu o sterowniki WAGO. Nie tylko steruje on obwodami, ale również bada poprawność ich działania i informuje operatora o wszelkich nieprawidłowościach.
Kolejnym ważnym elementem były układy wentylacji na dworcu oraz w połączonym z nim tunelu. Głównymi elementami w centralach wentylacyjnych są sterowniki WAGO z serii 750-88x. Przygotowano automatykę dla wentylatorów bytowych oraz wyciągowych, które mogą pracować w funkcji oddymiania pożarowego oraz wentylatorów napowietrzających klatki schodowe itp.
Następnym krokiem było przygotowanie automatyki układów chłodzenia i ogrzewania, w skład których wchodzą instalacje klimatyzacji ze „splitami”, klimakonwektory chłodzące oraz grzewczo-chłodzące i kurtyny powietrzne. Zaprojektowano też automatykę węzła cieplnego, agregatów chłodniczych oraz węzła chłodu. Każdy z nich został wyposażony w osobny sterownik podłączony i wizualizowany w systemie BMS.
Ponieważ znaczna część dworca i cały tunel kolejowy znajdują się pod ziemią, na specjalne traktowanie i monitorowanie zasłużyły instalacje pompowe, w tym pompownie wody deszczowej, ścieków, wody hydrantowej, wody bytowej, instalacji tryskaczowej oraz stacji uzdatniania wody.
Ciekawostką, rzadko spotykaną w budynkach, są układy podgrzewania spustów dachowych, których w obiekcie jest około 140 (sterowanych i monitorowanych przez system BMS) oraz systemy kabli grzewczych do rurociągów i elektryczne ogrzewanych ramp. Są one również monitorowane i sterowane przez system BMS. Systemu automatyki obiektu obejmuje także monitorowanie czujników zalania, dźwigów i schodów ruchomych oraz detekcję CO2 i LPG. Obrazu całości dopełniła integracja z systemami SAP, KD i SSWiN. Łącznie do systemu BMS – z różnych elementów i układów automatyki budynkowej – spływa około 100 000 różnych sygnałów. To już robi wrażenie!
MODBUS nie tylko do instalacji elektrycznych
Komunikacja w obiekcie – w prawie 95-procenatch – oparta jest na protokole MODBUS IP i MODBUS RTU. Część sygnałów zbierana jest poprzez styki bezpotencjałowe, ponieważ inna metoda integracji nie była dostępna. Dlaczego tak podkreślam zastosowanie MODBUS? Bo od lat pokutuje opinia, że najlepszym protokołem do dużych instalacji jest BACnet. Nowa Łódź Fabryczna jest kolejnym dużym obiektem, który burzy ten mit.
Funkcjonalna wizualizacja musi być również przyjemna dla oka
Taka wizja towarzyszyła przygotowaniu wizualizacji BMS dla obiektu. Operator ma do dyspozycji przyjazny interfejs, na którym przekroje dworca i tunelu stanowią dwie główne maski graficzne, ukazujące najważniejsze elementy systemu. Każdy ze sterowanych lub monitorowanych systemów ma swoje odzwierciedlenie graficzne, co pozwala na szybkie identyfikowanie ewentualnych usterek lub problemów oraz sprawne zarządzanie obiektem. Nie ma znaczenia, czy operator chce zmienić nastawy central wentylacyjnych, sprawdzić stan kabli grzewczych, czy włączyć oświetlenie. Maski graficzne prowadzą go do celu w sposób przyjazny i przemyślany. Szata graficzna BMS zasługuje na takie same pochwały, jak architektura samego dworca.
Podsumowując, bardzo cieszy to, że po latach oczekiwania powstał nowoczesny i przyjazny dworzec. Nas dodatkowo cieszy to, że mieliśmy okazję udowodnić, iż WAGO jest firmą od automatyki budynkowej!
Robert Wachowicz, WAGO PL
