WAGO-I/O-SYSTEM drąży tunele
Niezawodne w działaniu nawet przy skrajnych obciążeniach
Budowa tuneli to dziś pole do popisu dla nowoczesnych maszyn. Jedną z nich jest urządzenie do tworzenia mieszanin wybuchowych o nazwie MORSE, stosowane przez firmę SSE specjalizującą się w produkcji i załadunku materiałów wybuchowych na potrzeby budownictwa cywilnego. To innowacyjne urządzenie sterowane jest przez WAGO-I/O-SYSTEM 750, którego najnowszy wariant – XTR – przeznaczony jest do pracy w ekstremalnych warunkach.
Tunel pod przełęczą Lötschberg należący do szwajcarskiej spółki kolejowej BLS otwarto ponad 100 lat temu. Był efektem wręcz skrajnego poświęcenia niezliczonej liczby minerów, którzy od momentu pierwszego wbicia szpadla 15 października 1906 ryzykowali życiem, pracując dzień w dzień w pyle i ciemności. Dodatkowymi uciążliwościami były temperatura panująca we wnętrzu góry, wynosząca 32°C, hałas maszyn nawiercających otwory oraz detonacje materiałów wybuchowych. Wiele osób przypłaciło ten wysiłek fizycznym wyniszczeniem, utratą zdrowia, a nawet życia. Przed stu laty praca w tak ekstremalnych warunkach nie należała do przyjemności. Obecnie sytuacja wygląda już zupełnie inaczej. Tunele drąży się przy użyciu najnowocześniejszych maszyn. Tylko jedno się nie zmieniło: budowa tuneli wciąż naraża ludzi, maszyny i urządzenia elektroniczne na podobne obciążenia – od wibracji i zapylenia, po wysokie temperatury i zanieczyszczenie atmosfery, w której eksploatowane są sieci, często przez wiele lat. Takie warunki mogą dać się we znaki szczególnie maszynom sterowanym elektronicznie.
MORSE to urządzenie do tworzenia mieszanin wybuchowych, wykorzystywane przy drążeniu tuneli. Na pierwszy rzut oka wygląda ono bardzo topornie, ale to tylko pozory. W metalowej obudowie wytwarzany jest materiał wybuchowy – dzięki najnowocześniejszej technologii i według precyzyjnie zdefiniowanej mieszaniny. Dwa do pięciu kilogramów takiej emulsji wtłaczanych jest przy pomocy kompresora do otworów liczących od 3 do 4,5 metrów głębokości. Detonator umieszczany jest wraz z mieszanką wybuchową w odwierconym otworze strzałowym.
Specjaliści od sytuacji ekstremalnych
WAGO dostarczyło dla MORSE układ elektronicznego sterowania, oparty na systemie I/O 750 XTR do pracy w ekstremalnych warunkach. Układ sterowania musiał m.in. sprostać wysokim temperaturom, wilgotności powietrza i udarom, jakie przy pracach poddziemnych są na porządku dziennym. Ale to nie wszystko. System sterowania musiał spełniać jeszcze dodatkowe kryteria, takie jak przyjazna obsługa, krótkie czasy reakcji, dokładność sterowania recepturą mieszanki i wizualizację w czterech językach. Jak twierdzi dyrektor techniczny grupy SSE, dr Maurice Delaloye: „Tu w grę wchodzi ludzkie życie. Dlatego najwyższy priorytet mają jakość, niezawodność i bezpieczeństwo“. Urządzenie MORSE stosowane jest dziś w pracach podziemnych w wielu krajach Europy. Firma SSE sama szkoli operatorów, obsługujących maszyny na placu budowy. Samodzielna obsługa możliwa jest dopiero po zaliczeniu odpowiedniego testu.
Gèrard Berset, WAGO.COM